Terug in de Den Texstraat

Een beetje treurig word je er wel van, het postuum uitgegeven boek Terug in de Den Texstraat van Henriëtte Boas (1911-2001). De classica, die vooral bekend werd door haar niet aflatende stroom ingezonden brieven in de dagbladen, beschrijft daarin de straat van haar jeugd. Deur voor deur gaat ze de huizen af en toont ze de meestal joodse bewoners. En steeds is het hetzelfde liedje: afgevoerd, omgekomen of in het beste geval gevlucht. De familie Meijer van nummer 30: verraden en vermoord. De familie Nordheim van nummer 33: gedeporteerd naar Bergen-Belsen. De familie Abraham van nummer 26: gevlucht naar Engeland. De familie Hillesum van nummer 34: aangegeven en omgebracht. Zo gaat het maar door, pagina na pagina na pagina. Ook de familie Boas kwam de oorlog niet ongeschonden door, al viel de schade naar verhouding nog mee: vader overleed in 1941 door natuurlijke oorzaak, drie van de vier kinderen zaten tijdens de oorlog in het buitenland en moeder en het laatste kind overleefden het kamp in Theresiënstadt. Bovendien wist men naast het vege lijf ook de bijzondere boekencollectie van vader Boas te redden, een groot verzamelaar van de klassieken. Moeder nam kort na zijn dood contact op met de nieuw aangestelde bibliothecaris van de Universiteitsbibliotheek, de heer H. de la Fontaine Verwey, die bereid was de boeken zo lang als nodig was op te slaan. Om te voorkomen dat de collectie tijdens het overbrengen naar de bibliotheek in beslag zou worden genomen werden de boeken stiekem afgevoerd, met telkens maar een paar stuks in een onopvallend koffertje.

Henriëtte Boas, Terug in de Den Texstraat. De bewoners en de omgeving, Uitgeverij Kok 2002.

Machiel Bosman
Mei 2003

Beeld: Den Textraat 1 - 57, voorgevels. Rechts Nicolaas Witsenstraat 6 (ged.) - 10 v.r.n.l., voor- en zijgevel, 1981. Collectie Beeldbank Amsterdam.