Surinaamse werknemers bij de NDSM

“In de jaren zeventig was ik één van de personeelschefs van de NDSM (Nederlandsche Dok en Scheepsbouw Maatschappij). Er werden in die tijd veel werknemers uit het buitenland gehaald, in 1971 alleen al kwamen er 275 mannen uit Turkije. Ondertussen bleven we naar nieuwe wegen zoeken om het broodnodige personeel aan te trekken. Toen er in 1975 een grote toestroom vanuit Suriname op gang kwam, besloten we ons op die nieuwe Amsterdammers te richten.

Hiervoor werd een projectgroep in het leven geroepen, waar ik deel van uitmaakte. Er werd onder auspiciën van onze bedrijfsschool ‘De Eenheid’ een uitgebreid kort en intens scholingsprogramma opgezet om de nieuw-aangekomenen in korte tijd op te leiden tot beginnend ijzerwerker of lasser. Er startte iedere week een groep van zo'n 15 man. Vanuit de bedrijfsschool werd een coördinator aangesteld, plus een begeleider.

De werving gebeurde grotendeels via raamstickers in de trams en bussen van het GVB onder de kreet ‘Twee goede handen maar nog geen goed werk?’. Het liep storm met sollicitanten. Inderdaad kwamen er grotendeels nieuwkomers uit Surinamers op af, en een enkeling van een andere groep, bijvoorbeeld uit de Antillen.

Een groot aantal van de nieuwe medewerkers voldeed uitstekend en ontwikkelde zich goed. Er waren ook problemen, met name in de toen koude wintermaanden. Op een scheepswerf wordt veel buiten gewerkt in weer en wind. Voor mensen die gewend waren aan een tropisch klimaat, viel dat niet mee. En helaas was er ‘natuurlijk’ ook veel discriminatie op de werf, die zich daarvóór hoofdzakelijk richtte op de Turkse collega's.

De bedrijfsmaatschappelijk werker en ik hebben dat jaar een cursus gevolgd om de cultuur van onze nieuwe werknemers beter te begrijpen. In mijn herinnering was deze georganiseerd door de vereniging ADEK (Anton de Kom). Dat was mijn eerste kennismaking met deze Surinaamse antikoloniale schrijver, activist en verzetsheldheld, al heb ik pas recent zijn boeken gelezen.

Mijn herinneringen betreffen natuurlijk maar een klein en eenzijdig deel van het verhaal, maar wellicht kan iemand er nog iets aan toevoegen. Ik denk daarbij natuurlijk vooral aan de betrokken werknemers."

Hebt u ook herinneringen aan die tijd op de NSDM-werf? Stuurt u dan een bericht aan [email protected]

Beeld: Werknemers in de kantine van de scheepswerf van de NDSM tijdens een bijeenkomst over de dreigende sluiting van de werf, 1 december 1982. Anefo, Collectie Stadsarchief Amsterdam