Heemkennisclub Amsterdam ziet Abraham
Naast dit maandblad is er nóg een 'Ons Amsterdam'. Geen tijdschrift, maar een vereniging. En ook die is nu 50 jaar. Gelijknamigheid en gelijke leeftijd zijn geen toeval: de vereniging ontstond in 1949 uit onze prille lezerskring.
Op 1 september 1949 stuurde Henk van Laar. secretaris van de Gemeentelijke Commissie voor Heemkennis, een briefje aan negen medewerkers van het jonge maandblad Ons Amsterdam. waarvan hij bedenker en eindredacteur was. Hij sprak geregeld lezers die hunkerden naar nóg meer kennis over de onderwerpen die het blad waren behandeld. Kon daar niet een aparte organisatie voor komen?
![]()
Van geleerddoenerij houden we niet
![]()
Acht medewerkers waren op donderdagavond 8 september 1949 present bij Van Laar op de Stadhouderskade: A.E. d 'Ailly, H.W. Alings, T. den Herder, W.H. Hermans, J.H. Kruizinga, M. Muller. P.A. van der Linden Vooren, J.J.G. Vriese en L.C. Schade van Westrum, A.M. van de Waal was verhinderd. maar de volgende bijeenkomst kwam hij wel. Van de oprichters is sinds de dood van Schade van Westrum, eind 1998, helaas niemand meer in leven.
Die donderdagavond werd Heemkenniskring ·ons Amsterdam · een feit. In 1952 werd het Vereniging voor Heemkennis ·ons Amsterdam' en die ging als koepel fungeren voor de kringen Oost. West, Zuid en Noord. Na een langdurige inzinking gaat het sinds 1989 weer goed: het ledental steeg van 1500 toen tot bijna 2000 nu.
De mededelingen in dit blad (als er ruimte is op de advertentiepagina's) tonen een gevarieerd lezingenaanbod: de Stelling van Amsterdam. beelden in Bos en Lommer, Amsterdamse straattypen, sociale woningbouw, de Nicolaaskerk. de Zuid-Jordaan. opgravingen aan de Nieuwendijk. enz. Verder zijn er excursies naar het Muziektheater. de Westerkerk. De Telegraaf en Oorlogsdocumentatie. In juni reisde men zelfs naar Rotterdam - bekrompen is de Vereniging
voor Heemkennis niet.
De leeftijd van de leden ligt zichtbaar boven het Amsterdams gemiddelde, maar dat geldt weer niet voor de deelnemers aan een ander succesnummer: de twaalfdelige Cursus Amsterdam. Juist veel veertigers, dertigers en ook wat twintigers volgen deze stoomcursus over de Amsterdamse geschiedenis, met de laatste jaren een sterk accent op de architectuur. Voor het cursusgeld f 45. hoeft men het ook niet te laten. Het lidmaatschap zelf, dat gratis toegang geeft tot alle 'losse· lezingen, kost nog steeds maar f 2,50. Een bedrag dat in 25 jaar niet is gewijzigd!
Natuurlijk is er nog een andere Amsterdam-kennersclub. het eerbiedwaardige Genootschap Amstelodamum. Maar dát is tamelijk elitair en veel wetenschappelijker. Bij 'Ons Amsterdam' zijn de academici schaars. Het zijn in de woorden van Van Laar "mensen. die Heemkennis meer als liefhebberij, als ontspanning, om de levensvreugde beoefenen, dan als wetenschap". Al voegt de huidige voorzitter, Jan van Tongeren. daar onmiddellijk aan toe: "Van geleerddoenerij houden we niet. Maar het mag ook geen achterhaalde onzin zijn wat onze inleiders vertellen!"
Delen: