In café De Engelse Reet trof ik een schoolvriend van vroeger. Hij zat klaar achter een kopstoot om een verhaal te vertellen. Hij bleek een giraffenexpert te zijn – zijn kennis is fenomenaal. Thuis beschikt hij over een grote collectie giraffenboeken waaronder zeldzame exemplaren die hij bij boekenveilingen op internet en particulieren op de kop heeft getikt. Sinds het college van mijn voormalig schoolgenoot loop ik als ik een half uurtje over heb en in de buurt van Artis ben, even naar binnen om de giraffen te begroeten. Onlangs trof ik in een boekhandel in Noordwijk het vorig jaar verschenen boek Wonderbaarlijke dieren. En ja hoor, in het boek stond het verhaal dat mijn schoolgenoot me had verteld.
Het is fascinerend. In 1827 wandelde de giraffe Zafir Parijs binnen. Ze was een geschenk van de Egyptische heerser Mohammed Ali aan Koning Karel X. De giraffe paradeerde door de straten van Parijs in de mooiste haut couture-regenjas van dat moment. Er waren speciaal getekende Franse leliën op geborduurd. Zafir werd ondergebracht in de koninklijke menagerie in een verblijf met een gepolitoerde parketvloer. Hij overleefde het koningshuis dankzij zijn verzorger Atir en staat nu opgezet in het cabinet van het Muséum National d’Histoire Naturelle in Parijs.
‘Ken jij geen wilde dierenverhalen?’ vroeg mijn schoolgenoot onlangs toen we elkaar tegenkwamen in café Krom. ‘Nou’, zei ik, ‘er komt een associatie bij me op.’ Dat was het verhaal over de legendarische Mike von Bibikov, een gewezen reclamemaker, die met zijn lange nek door verbaasde toeschouwers ‘De Giraffe’ werd genoemd. Von Bibikov sloot zich in 1981 aan bij het initiatief van de kunstenaars Rob Scholte, Peter Giele en Rein Jansma. Zij deden met hun partij De Reagering mee aan de Amsterdamse gemeenteraadsverkiezingen. Von Bibikov had een onmisbaar Rotterdams accent maar begreep Amsterdamse schelmenstreken als geen ander; als lijstrekker tartte hij met zijn vrienden de kleinburgerij in Amsterdam.
Op 4 juni 1981 kwam de groep bijeen voor het Paleis op de Dam en ondervond weinig hinder toen ze naar binnenliep om in een van de openbare ruimtes iets voorbij de entree, onder ogen van de portiers, hun ministersploeg te installeren. Menig openbare bijeenkomst kon rekenen op een onverwacht optreden van Von Bibikov, die op het podium zwaaiend met een plastic speelgoedpistooltje met zijn snerpende stem door een megafoon de macht opeiste.
Tegen één persoonlijkheid was hij niet opgewassen: Liesbeth den Uyl, de vrouw van de PvdA leider. De persfoto van het moment waarop Liesbeth den Uyl moedig voor Von Bibikov staat en hem belet de toespraak van haar man op een PvdA bijeenkomst in Krasnapolsky te verstoren, is een schitterend tijdsbeeld.