18 juli 1886. De eerste zwemwedstrijd voor dames

Op vrijdag 18 juli 1886 vindt - voor het eerst - een zwemwedstrijd speciaal voor dames plaats. Zeventien Amsterdamse meisjes en vrouwen nemen het tegen elkaar op in wedstrijden ‘snelzwemmen op de buik’, ‘fraai zwemmen’ en ‘snelzwemmen op de rug’. Voor sommigen is de wedstrijd een ‘eigenaardig feest’, anderen vinden het ‘onfatsoenlijk’ en spreken er schande van. 

Deze primeur heeft Amsterdam te danken aan Theo van Heemstede Obelt, eigenaar van de ‘Bad en Zweminrichting’ aan de De Ruyterkade. Obelt is een groot voorstander van zwemmen voor dames, en heeft zijn zwembad vanaf het begin aan opengesteld voor zowel mannen als vrouwen. Dit alleen al geldt in 1886 als een zeer progressief, en een zwemwedstrijd voor dames gaat velen al helemaal te ver. Een verslaggever van De Graafschap-bode is geschokt en schrijft: ‘We gelooven niet te overdrijven, wanneer we zoo’n zwemwedstrijd voor dames niet bevorderlijk vinden voor de openbare zedelijkheid.’ Om deze zorgen over de openbare zedelijkheid weg te nemen, is het zwembad op 18 juli voor mannen verboden terrein. Alleen Obelt zelf mag naar binnen, en wat de jury betreft duldt de directie ‘geen andere mannelijke jury-leden, dan zeer bejaarde’. Verder wordt zelfs de kranten gevraagd vandaag vrouwelijke journalisten te sturen.  

Dankzij Obelt, en natuurlijk dankzij de vrouwelijke zwemmers, worden de Amsterdammers wegbereiders voor het dameszwemmen. Vier jaar later, tijdens de nationale zwemkampioenschappen in Gouda, zorgen de Amsterdamse zwemmers met hun progressieve instelling zelfs voor enige opschudding. Er gebeurt iets wat in Gouda nog ‘nimmer is voorgekomen’: Voor de nationale zwemwedstrijd komt een Amsterdams meisje opdagen. Maar, zoals een journalist van De Goudsche Courant opmerkt: ‘Voor Gouda moge dat vreemd zijn, voor Amsterdam is het zwemmen van meisjes verre van zeldzaam.’

Lees hier het verhaal van de Amsterdamse zwemster Rie Beisenherz (1901-1992), die in 1920 als eerste Nederlandse vrouw meedeed aan de Olympische Spelen. 


Beeld: Het zwembad aan de De Ruyterkade, waar de eerste dames-zwemwedstrijd plaatsvond. circa 1915. Stadsarchief Amsterdam.

Delen:

Buurten:
Centrum
Dossiers:
Sport
Rubriek:
Actueel
Tijdperk:
1800-1900